Na placach budowy znajduje zastosowanie wiele maszyn. Jednymi z nich są zagęszczarki, bez których często nie jest możliwe właściwe przygotowanie gruntów do dalszych etapów prac budowlanych. Ich użycie pozwala zagęścić podłoże i nadać mu odpowiednią nośność. Sprawdź, kiedy niezbędne jest zastosowanie zagęszczarek.
Czym są zagęszczarki?
Zagęszczarka to maszyna budowlana wykorzystywana do zwiększania gęstości gruntu poprzez niwelację pustek powietrznych w warstwie podłoża. Dzięki jej działaniu grunt staje się bardziej stabilny i przygotowany do budowy dróg, wykonania fundamentów czy innych konstrukcji.
W zależności od rodzaju podłoża i skali prac stosuje się różne typy zagęszczarek. Wybór odpowiedniego sprzętu ma istotne znaczenie dla skuteczności procesu związanego z przygotowaniem podłoża i trwałości wykonanej na nim konstrukcji.
Dlaczego prawidłowe zagęszczenie jest istotnym etapem inwestycji budowlanych?
Prawidłowo zagęszczony grunt zapewnia stabilność nawierzchni i zapobiega osiadaniu konstrukcji. W praktyce oznacza to mniejsze ryzyko ich pęknięć, zapadnięć czy deformacji. W budownictwie drogowym właściwe przygotowanie podłoża wpływa z kolei na trwałość nawierzchni, redukując powstawanie kolein i jej uszkodzeń.
Rodzaje gruntów i metody ich zagęszczania
Grunty można podzielić na spoiste i niespoiste. Do pierwszej grupy należą gliny i iły, które charakteryzują się dużą zawartością cząstek ilastych oraz podatnością na zmiany objętości pod wpływem wody. Grunty niespoiste, takie jak piaski i żwiry, składają się natomiast z większych frakcji, co ułatwia ich zagęszczanie, ale wymaga stosowania odpowiednich technik.
Sposób zagęszczania gruntów zależy zarówno od rodzaju podłoża, jak i warunków terenowych, dlatego można wyróżnić jego trzy podstawowe metody:
- wibracyjną — stosowaną głównie przy gruntach niespoistych, w której zagęszcza się podłoże poprzez generowanie drgań,
- dynamiczną — sprawdzającą się w przypadku gruntów spoistych, która opiera się na wykorzystaniu ciężkich młotów lub ciężarków ubijających podłoże,
- statyczną — polegającą na wykorzystaniu dużej masy do stopniowego zwiększania gęstości gruntu, stosowaną zarówno w przypadku gruntów spoistych, jak i niespoistych.
Jakie zagęszczarki są stosowane do przygotowywania podłoża?
Zagęszczarki stosowane do przygotowywania podłoża dzielą się na różne maszyny o odmiennym mechanizmie działania oraz efektywności w określonych warunkach terenowych. Ich podstawowym rodzajem są zagęszczarki wyposażone w płyty wibracyjne, które sprawdzają się głównie w przypadku gruntów niespoistych takich jak piasek czy żwir. Są kompaktowe oraz wszechstronne, dzięki czemu mogą być stosowane zarówno przy układaniu kostki brukowej, jak i budowie chodników czy zagęszczaniu podłoża pod fundamenty.
Szwedzki producent tych maszyn – marka Swepac – oferuje zarówno wibracyjne zagęszczarki jednokierunkowe, jak i rewersyjne, które pracują w obu kierunkach. Niektóre modele, które są głównie napędzane spalinowo przez silniki Hatz, Yanmar lub Honda, mogą być wyposażone również w dodatkowy osprzęt. Dzięki temu sprawdzają się również jako zagęszczarki do kostki, przeznaczone do ubijania ułożonej już nawierzchni.
Innym rodzajem maszyn stosowanych do zagęszczania podłoża są walce. Wykorzystywane są one głównie podczas prac na dużych powierzchniach, np. przy budowie dróg, nasypów czy parkingów. Dzielą się na walce:
- gładkie, stosowane do zagęszczania warstw asfaltowych i gruntów o umiarkowanej spoistości,
- wibracyjne, które działają podobnie jak zagęszczarka do kostki czy gruntu, wytwarzając drgania, przez co skutecznie zagęszczają grunty niespoiste,
- zębate (gridowe), które są wykorzystywane do prac na trudnych gruntach wymagających intensywnego zagęszczenia na większej głębokości.
Zagęszczarka do gruntu może mieć również postać młota dynamicznego. W takim przypadku jest to maszyna przeznaczona do głębokiego zagęszczania podłoża poprzez wielokrotne uderzenia ciężkich mas w grunt, która sprawdza się do wzmacniania słabonośnych podłoży, np. na terenach podmokłych.
Kiedy konieczne jest zastosowanie zagęszczarki?
Nie każda inwestycja budowlana wymaga użycia zagęszczarki, jednak w określonych przypadkach zastosowanie specjalistycznego sprzętu jest niezbędne. Należą do nich:
- budowa autostrad, lotnisk czy linii kolejowych, która wymaga idealnie zagęszczonego podłoża, co można osiągnąć jedynie za pomocą zagęszczarki,
- fundamenty wieżowców, hal przemysłowych czy elektrowni, które muszą być posadowione na podłożu o wysokiej nośności, co wymaga ich precyzyjnego zagęszczenia,
- tereny podmokłe, grunty o niskiej spoistości lub obszary narażone na wstrząsy sejsmiczne, które wymagają stosowania zaawansowanych technik zagęszczania.
Zagęszczanie gruntu z wykorzystaniem odpowiednio dobranej zagęszczarki pozwala na zwiększenie stabilności podłoża oraz redukcję ryzyka przyszłych uszkodzeń wznoszonych na nim budowli lub wykonywanych nawierzchni.