niedziela, 3 sierpnia 2025
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
Radio Gorzów
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95.6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
    fot. materiały Warty Gorzów

    Warta wyszarpała remis w Woliborzu

    Pochwały dla Ilanki, punkty dla Stilonu

    Pochwały dla Ilanki, punkty dla Stilonu

    Beniaminek na początek

    Beniaminek na początek

    Cuprum Stilon spokojnie czeka na licencję

    Cuprum Stilon spokojnie czeka na licencję

    Stal już niebawem rozpocznie przygotowania do sezonu

    Stal już niebawem rozpocznie przygotowania do sezonu

    Niezły Kordun, reszta do poprawy

    Niezły Kordun, reszta do poprawy

    Koszykarze, nie tylko z Gorzowa Wlkp., chcą grać w Kangoo Basket

    Koszykarze, nie tylko z Gorzowa Wlkp., chcą grać w Kangoo Basket

    Rebeka pozostaje w Gorzowie Wlkp.

    Rebeka pozostaje w Gorzowie Wlkp.

    Reprezentacje Polski znów zagrają w naszym województwie

    Reprezentacje Polski znów zagrają w naszym województwie

  • RG TV
  • PODCASTY
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • REKLAMA
  • RADIO ZACHÓD

SŁUCHAJ

Radio Gorzów
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95.6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
    fot. materiały Warty Gorzów

    Warta wyszarpała remis w Woliborzu

    Pochwały dla Ilanki, punkty dla Stilonu

    Pochwały dla Ilanki, punkty dla Stilonu

    Beniaminek na początek

    Beniaminek na początek

    Cuprum Stilon spokojnie czeka na licencję

    Cuprum Stilon spokojnie czeka na licencję

    Stal już niebawem rozpocznie przygotowania do sezonu

    Stal już niebawem rozpocznie przygotowania do sezonu

    Niezły Kordun, reszta do poprawy

    Niezły Kordun, reszta do poprawy

    Koszykarze, nie tylko z Gorzowa Wlkp., chcą grać w Kangoo Basket

    Koszykarze, nie tylko z Gorzowa Wlkp., chcą grać w Kangoo Basket

    Rebeka pozostaje w Gorzowie Wlkp.

    Rebeka pozostaje w Gorzowie Wlkp.

    Reprezentacje Polski znów zagrają w naszym województwie

    Reprezentacje Polski znów zagrają w naszym województwie

  • RG TV
  • PODCASTY
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • REKLAMA
  • RADIO ZACHÓD
Radio Gorzów
Strona główna Wiadomości

„Żołnierze wyklęci”: Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”

Redakcja Nowych Mediów Redakcja Nowych Mediów
2019-03-01 10:30
„Żołnierze wyklęci”: Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”

Fot. Radio Zachód / Instytut Pamięci Narodowej

Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterUdostępnij na WhatsappEmail

1 marca w Polsce jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Upamiętnia tych, którzy po II wojnie światowej zbrojnie przeciwstawiali się sowietyzacji Polski.

Jedną z takich osób był Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej, dowódca 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, po wojnie żołnierz podziemia niepodległościowego. Brał udział w kampanii wrześniowej, później wstąpił do konspiracji. W 1943 roku został dowódcą 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Nazywana „Brygadą Śmierci” walczyła z Niemcami, a także współpracującymi z nimi Litwinami oraz z partyzantką sowiecką.

W lipcu 1944 roku Brygada została częściowo rozbrojona przez Armię Czerwoną w Puszczy Grodzieńskiej, a „Łupaszka” z częścią żołnierzy przeszedł na Białostocczyznę, potem na Pomorze, gdzie walczył z oddziałami Armii Czerwonej, Ludowego Wojska Polskiego, Milicji Obywatelskiej i Urzędu Bezpieczeństwa.

Wiosną 1947 roku zaprzestał walki zbrojnej i ukrywał się, najpierw na Śląsku, potem na Podhalu. Rok później został aresztowany. Był przesłuchiwany około 50 razy, a także torturowany.

W październiku 1950 rozpoczął się pokazowy proces byłych członków Okręgu Wileńskiego AK, w którym oskarżony był między innymi „Łupaszka”. Ówczesna propaganda przedstawiała jego działania jako ,,napady terrorystyczno-rabunkowe” dokonywane po wojnie na ,,bohaterskich” funkcjonariuszach i działaczach komunistycznych. Tak w Polskim Radiu mówił o Zygmuncie Szendzielarzu dziennikarz Andrzej Rokita:

https://www.radiogorzow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/zygmunt-szendzielarz-01.mp3

W czasie procesu prokurator odczytywał między innymi fragmenty dziennika 4. szwadronu 5. Wileńskiej Brygady, którą dowodził „Łupaszka” w 1946 roku:

https://www.radiogorzow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/zygmunt-szendzielarz-02.mp3

Zygmunt Szendzielarz pytany podczas procesu o poszczególne akcje zbrojne potwierdzał je, nie zaprzeczając swojemu udziałowi w podziemiu antykomunistycznym:

https://www.radiogorzow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/zygmunt-szendzielarz-03.mp3

„Łupaszka” nie poprosił o łaskę. Został skazany na osiemnastokrotną karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951 w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej.

Lidia Eberle, towarzyszka życia Zygmunta Szendzielarza po śmierci jego żony, aresztowana razem z nim i skazana na dożywocie, tak wspominała ich ostatnie spotkanie w więzieniu:

https://www.radiogorzow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/zygmunt-szendzielarz-04.mp3

Wyjście Zygmunta Szendzielarza z celi śmierci wspominał po latach Mieczysław Chojnacki pseudonim „Młodzik”:

https://www.radiogorzow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/zygmunt-szendzielarz-05.mp3

Zygmunt Szendzielarz został pochowany w bezimiennym grobie. Przez kilkadziesiąt lat komuniści ukrywali miejsce pochówku zamordowanych przez bezpiekę. Jego szczątki zostały odnalezione w 2013 roku w kwaterze „Na Łączce” na Powązkach. 24 kwietnia 2016 roku odbył się uroczysty pogrzeb państwowy. Zygmunt Szendzielarz, awansowany pośmiertnie do stopnia pułkownika, spoczął w rodzinnej mogile na powązkowskim Cmentarzu Wojskowym.

Wyroki ciążące na Zygmuncie Szendzielarzu sąd uchylił w 1993 roku.

Tagi: "Zołnierze Wyklęci"
Poprzedni

Nowy konserwator zabytków

Następny

Jedyna okazja w marcu: Stal u siebie z GKS

alfabet gorzowski

Suplement do Alfabetu „Gimnastycznego”, wyrazy z głoską DŹ na przedzie

Alfabet Gorzowski – S JAK SKARB NA STRYCHU

Alfabet Gorzowski – C JAK CZASOPRZESTRZEŃ NUTTGENSA

Alfabet Gorzowski – G JAK GUSTAW ADOLF U BRAM LANDSBERGA

Alfabet Gorzowski – F JAK FICOWSKI i PAPUSZA

najnowsze

Gorzowianie wypożyczają coraz więcej książek

Kompletnie pijany wjechał w budynek

Pluton Głuchoniemych walczył w Powstaniu Warszawskim. Niewielu o nim wie

Papież przewodniczy mszy kończącej Jubileusz Młodzieży na Tor Vegata w Rzymie

Policja podsumowała półmetek wakacji

Czytajcie umowy – apeluje Miejski rzecznik Konsumenta

Jestem z Miasta – Sebastian Siuda/BIAŁA ĆMA

Warta wyszarpała remis w Woliborzu

Rosja. Awaria gazociągu Azja Centralna-Centrum w wyniku eksplozji

Pochwały dla Ilanki, punkty dla Stilonu

popularne

  • Północna Obwodnica Gorzowa: jest ZRID, rozbiórki w przyszłym tygodniu

    Północna Obwodnica Gorzowa: jest ZRID, rozbiórki w przyszłym tygodniu

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
  • Powstanie nowa linia 115. Połączy os. Europejskie z Piaskami

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
  • Ponad pół tysiąca studentów już przyjętych. Akademia czeka na kolejnych chętnych

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
FACEBOOK
TWITTER
YOUTUBE
RSS
Radio Gorzów

Program miejski Polskiego Radia - Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze "Radio Zachód S.A." w likwidacji w Zielonej Górze
Radio Gorzów

ul. Warszawska 131
66-400 Gorzów Wlkp.

  • Reklama
  • Formularz kontaktowy
  • Cookies i polityka prywatności
  • Archiwum
Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2022.
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
  • STRONA GŁÓWNA
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95,6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
  • MULTIMEDIA I TV
    • MULTIMEDIA
    • RADIO GORZÓW TV
  • AUDYCJE
    • TAKI DZIEŃ
    • GIMNASTYKA JĘZYKA
    • PODCASTY OD A DO Z
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • PATRONAT MEDIALNY
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • REKLAMA
  • RADIO ZACHÓD

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2021.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.
Przejdź do treści
Otwórz pasek narzędzi Narzędzia ułatwień

Narzędzia ułatwień

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Zmniejsz tekstZmniejsz tekst
  • KontrastKontrast
  • NegatywNegatyw
  • Podkreślone linkiPodkreślone linki
  • Czcionka alternatywnaCzcionka alternatywna
  • Resetuj Resetuj