![Nikola Horowska z kwalifikacją do Tokio. I powołaniem! [Aktualizacja]](https://radiogorzow.pl/wp-content/uploads/2025/08/7fdb015cbfc0a4267258d992196b8574_xl-360x180.jpg)
RADIO ZACHÓD
228 lat temu Sejm Czteroletni po burzliwej debacie przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Była drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli.
Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczypospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego przez Prusy, Austrię i Rosję w 1772 r. W pierwszych zdaniach dokumentu podkreślano jedność państwa, czego wyrazem miał być jeden rząd, skarb i armia. Artykuł pierwszy konstytucji potwierdzał dominującą rolę religii katolickiej. W drugim zaakcentowano pozycję szlachty, gwarantując jej przyznane dawniej przywileje. Artykuł trzeci dokumentu potwierdzał prawo mieszczan do samostanowienia w istotnych sprawach, posiadania ziemi oraz przyjmowania ich do stanu szlacheckiego.
Artykuł czwarty utrzymywał poddaństwo chłopów wobec szlachty, przyjmując jednak włościan „pod opiekę prawa i rządu krajowego”, co gwarantowały umowy zawarte przez nich z właścicielami ziem. Przyznawano także wolność każdemu chłopu przybywającemu lub wracającemu po ucieczce, co miało zachęcać włościan z innych krajów do zamieszkania w Polsce.
Konstytucja ustanowiła trójpodział władzy. Władzę ustawodawczą miał stanowić dwuizbowy parlament, składający się z Sejmu – 204 posłów spośród szlachty i 24 plenipotentów miast – oraz Senatu (złożonego z biskupów, wojewodów, kasztelanów i ministrów pod przewodnictwem króla), o ograniczonej roli.
Funkcję wykonawczą miał sprawować król i odpowiedzialny przed Sejmem rząd, zwany Strażą Praw, który tworzył prymas oraz ministrowie policji, pieczęci (spraw wewnętrznych), skarbu, wojny i spraw zagranicznych. Król mógł powoływać ministrów, senatorów, biskupów, oficerów i urzędników, a podczas wojny był wodzem naczelnym armii. Rolę sądowniczą w państwie powierzano niezależnym trybunałom. Planowano reformę sądownictwa oraz utworzenie sądów ziemskich i miejskich, a także Trybunału Koronnego i sądów asesorskich.
Rozdział szósty dokumentu dotyczył organizacji Sejmu. Likwidował instrukcje poselskie nakładające na posłów obowiązek zajmowania stanowiska zgodnego z wolą wyborców i znosił liberum veto, wprowadzając głosowania większościowe. Kadencja miała trwać dwa lata, a posiedzenia zwoływane w zależności od potrzeb. Co 25 lat miał obradować Sejm nadzwyczajny, na którym posłowie mieli pracować nad poprawą konstytucji.
Wprowadzono tron dziedziczny, likwidując wolną elekcję. Następcą tronu po Stanisławie Auguście miał być elektor saski Fryderyk August, wnuk Augusta III Sasa i jego potomkowie. Na wypadek śmierci króla lub niemożności sprawowania przez niego funkcji regencję miała sprawować Straż Praw po przewodnictwem królowej lub prymasa.
Ostatni artykuł dokumentu poświęcono „sile zbrojnej narodowej”, której celem miała być obrona suwerenności kraju.
Gorzowskie obchody:
Godz. 10.30 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego
– 11:00 – 12:10 – Kościół Parafii pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, ul. Żeromskiego 21 w Gorzowie Wlkp. – Msza Święta w intencji Ojczyzny
– 12:20 – 12:50 przemarsz na Plac Grunwaldzki
– 12:50- 13:50 oficjalne uroczystości na Placu Grunwaldzkim z oprawą wojskową.
Park Róż:
– od godz. 10:00 Festyn rodzinny
– godz. 15.00 IV Bieg Konstytucji 3 Maja
Gorzowski Kurier Majowy
W Parku Róż będą rozdawane okolicznościowe gazetki – Gorzowski Kurier Majowy. W Kurierze oprócz informacji dotyczących historii uchwalenia Konstytucji 3 Maja, zamieszczona będzie tematyczna krzyżówka. W namiocie LUW zostaną rozstawione urny do których będzie można wrzucić rozwiązaną krzyżówkę.
Spośród prawidłowo rozwiązanych krzyżówek, Wojewoda Lubuski Władysław Dajczak wylosuje zwycięzców, dla których jak co roku przewidziano atrakcyjne nagrody! O terminie wręczenia nagród będziemy informować na stronie Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego.
II edycja 3 Majowej Gry Rodzinnej ZHR
Obwód Gorzowski Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej zaprasza rodziny z dziećmi do wzięcia udziału w II edycji 3 Majowej Gry Rodzinnej.
Gra będzie się odbywała wzdłuż szlaku Dolnej Kłodawki. Rodziny będą miały okazję rywalizować w zadaniach sprawnościowych, grach logicznych, rozwiązywaniu zadań z wiedzy o święcie 3 Maja.
Start o godz. 14.00 na Placu Grunwaldzkim, zaraz po zakończeniu uroczystości z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Należy zgłosić się do punktu prowadzonego przez harcerki i harcerzy ZHR, aby otrzymać informacje niezbędne do uczestnictwa w grze.
3 Majowa Gra Rodzinna zakończy się w Parku Róż. Uczestnicy otrzymają pamiątkowe medale i dyplomy.
Po zakończonej grze w Parku Róż harcerki i harcerze ZHR będą rozwijać 50 metrową Flagę RP. Wszyscy mieszkańcy będą mieli możliwość zrobienia sobie pamiątkowego zdjęcia.
