sobota, 28 maja 2022
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
Radio Gorzów
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95.6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
  • RG TV
  • AUDYCJE
    • TAKI DZIEŃ
    • GIMNASTYKA JĘZYKA
    • AUDYCJE OD A DO Z
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • PATRONAT MEDIALNY
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • REKLAMA
  • RADIO ZACHÓD

SŁUCHAJ

Radio Gorzów
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95.6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
  • RG TV
  • AUDYCJE
    • TAKI DZIEŃ
    • GIMNASTYKA JĘZYKA
    • AUDYCJE OD A DO Z
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • PATRONAT MEDIALNY
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • REKLAMA
  • RADIO ZACHÓD
Radio Gorzów
Strona główna Kraj i Świat

231 lat temu została uchwalona Konstytucja 3 maja

IAR IAR
2022-05-03 00:14
231 lat temu została uchwalona Konstytucja 3 maja
Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterUdostępnij na WhatsappEmail

231 lat temu – 3 maja 1791 roku – obradujący w Warszawie Sejm Czteroletni uchwalił ustawę zasadniczą, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była drugą na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych, i pierwszą w Europie spisaną ustawą zasadniczą. Jej twórcy inspirowali się myślą polityczną i społeczną europejskiego oświecenia oraz konstytucją amerykańską z 1787 roku.
Jedenaście artykułów Ustawy Rządowej wprowadzało między innymi trójpodział władzy, monarchię dziedziczną oraz opiekę prawną nad chłopami i mieszczaństwem, a także znosiło liberum veto. I choć ustawa zasadnicza przyjęta przez Sejm Czteroletni obowiązywała jedynie 14 miesięcy, była symbolem dążenia do odrodzenia narodowego przez cały okres zaborów.
Uchwalenie Konstytucji 3 maja było możliwe dzięki patriotycznym środowiskom, które rozumiały, jak ważną kwestią jest zreformowanie Rzeczypospolitej – mówił w Polskim Radiu historyk profesor Piotr Ugniewski:

Prace nad konstytucją majową toczyły się kilka miesięcy w wąskim gronie, do którego należeli między innymi król Stanisław August Poniatowski, działacz polityczny Ignacy Potocki, marszałek Sejmu Czteroletniego Stanisław Małachowski i wpływowy publicysta ksiądz Hugo Kołłątaj.
Przygotowana przez nich ustawa nie była rewolucyjna, ale fundamentalnie zmieniała system polityczno-społeczny Rzeczypospolitej – mówił profesor Ugniewski:

Projektu ustawy przygotowanego przez postępowy obóz nie udało się utrzymać w tajemnicy przed konserwatywną, staropolską opozycją. Dlatego, by jego uchwalenie stało się możliwe, autorzy dokumentu zastosowali fortel – opowiadała Polskiemu Radiu historyk profesor Zofia Zielińska:


3 maja 1791 roku, który także wypadł wtedy we wtorek, Zamek Królewski został otoczony wojskiem dowodzonym przez bratanka króla – księcia Józefa Poniatowskiego. Obrady w Sali Senatorskiej rozpoczęły się około południa i trwały kilka godzin. Były bardzo dramatyczne – mówił w Polskim Radiu varsavianista i przewodnik warszawski Artur Stachowski:

W czasie gdy na Zamku Królewskim toczyły się obrady, na plac przed nim tłumnie wylegli mieszczanie. Kiedy konstytucja została uchwalona, początkowo nikt nie wiedział, co się stało – opowiadał Artur Stachowski:

100 lat później pochód zmierzający ulicą Świętojańską z Zamku Królewskiego do kościoła św. Jana uwiecznił na obrazie Jan Matejko. Namalował jednak nie tylko postacie, które rzeczywiście były świadkami uchwalenia konstytucji, ale też takie, których tam nie było, ale miały znaczenie symboliczne – mówił Artur Stachowski:


Oryginalny rękopis Konstytucji 3 maja znajduje w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie. Jest to rękopis brulionowy, mający szerokie marginesy, na których tuż przed uchwaleniem ustawy wnoszono ostatnie poprawki – mówił Polskiemu Radiu doktor Michał Kulecki, opiekun zachowanego dokumentu w Archiwum Głównym Akt Dawnych:

W Archiwum Akt Dawnych znajduje się także pierwszy czystopis konstytucji przyjętej przez Sejm Czteroletni. Ten wyjątkowy dla polskiej historii dokument jest bardzo niepozorny – mówił w Polskim Radiu historyk Michał Laszczkowski:

Rok po uchwaleniu Konstytucji Sejm Wielki wciąż obradował, uchwalając kolejne ustawy budujące nowy ustrój. 3 maja 1792 roku król wmurował kamień węgielny pod budowę Świątyni Opatrzności Bożej, mającej być wotum za uchwalenie konstytucji.
Radość z przyjęcia ustawy nie trwała jednak długo. W tym samym czasie w miasteczku Targowica zebrali się magnaci chcący obalić nowy ustrój. Dążyli do podziału państwa na samodzielne prowincje i nie zamierzali poddać się prawom ustanowionym przez Konstytucję 3 maja. O pomoc wojskową zwrócili się do carycy Katarzyny II i takąż otrzymali. Na Rzeczpospolitą uderzyła 100-tysięczna armia rosyjska i rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska nazywana „wojną w obronie Konstytucji 3 maja”. Jej efektem był II rozbiór Polski. Słowo „targowica” jest w języku polskim synonimem najcięższej zdrady narodu i państwa.

Prezentacja nt. obrazu „Konstytucja 3 maja 1791 roku”:

 

Tematy: 231. roczn.konstytucja 3 majatemat dniaTEMAT DNIA GORZÓW
IAR

IAR

Czytaj również

Mieszkańcy nie chcą się zgodzić na tą wycinkę
Wiadomości

Mieszkańcy nie chcą się zgodzić na tą wycinkę

28 maja 2022
Auto wjechało w kościół. W samochodzie znaleziono narkotyki
Wiadomości

Auto wjechało w kościół. W samochodzie znaleziono narkotyki

28 maja 2022
Co dalej z przetargiem na śmieci? Obecne umowy przedłużone
Wiadomości

Co dalej z przetargiem na śmieci? Obecne umowy przedłużone

27 maja 2022
Oferta Komunalnika odrzucona, bo… była za tania
Wiadomości

Oferta Komunalnika odrzucona, bo… była za tania

26 maja 2022
Zaawansowane prace na terenie przyszłego cmentarza
Wiadomości

Zaawansowane prace na terenie przyszłego cmentarza

26 maja 2022
Poszedł do Auschwitz na ochotnika. O 21.30 gorzowianie oddali hołd bohaterowi
Wiadomości

Poszedł do Auschwitz na ochotnika. O 21.30 gorzowianie oddali hołd bohaterowi

25 maja 2022
fot. M. Sawoch
Wiadomości

Prezydent z absolutorium za wykonanie budżetu

25 maja 2022
Ósmoklasiści mierzą się z matematyką
Wiadomości

Ósmoklasiści mierzą się z matematyką

25 maja 2022

najnowsze

Mieszkańcy nie chcą się zgodzić na tą wycinkę

Polityczne podsumowanie tygodnia

Rower Daniela #141

Auto wjechało w kościół. W samochodzie znaleziono narkotyki

Tilbe Şenyürek koszykarką PSI Enea

Nikola Horowska i Daniel Sołtysiak na plus w GP Athletics

Podróżuj po Gorzowie i okolicach z książką…

Mieszkańcy o prezydencie

Kamienice przestaną straszyć

Przyszli kucharze mają gdzie spalać kalorie

REKLAMA

popularne

  • Kto zbuduje skrzyżowanie?

    Kto zbuduje skrzyżowanie?

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
  • Kamienice w centrum przestaną straszyć

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
  • Kradną nawet ogrodzenie z S3. GDDKiA: to ogromne zagrożenie

    0 udost.
    Udostępnij 0 Tweet 0
REKLAMA

tagi

AZS AJP Gorzów Wlkp. WAŻNE GORZÓW AZS AJP Witnica FakeHunter boks ASF AZS AJP Gorzów Wielkopolski "Zołnierze Wyklęci" ukraina AJP w Gorzowie gość na 95,6fm Sulęcin INFOGRAFIKA MULTIMEDIA Zaginięcie powiat gorzowski ważne Deszczno #zostań w domu koronawirus TEMAT DNIA GORZÓW Kostrzyn nad Odrą Święto Niepodległości Gorzów Wielkopolski Międzyrzecz Galeria piłka nożna Drezdenko KOSZYKÓWKA Zielona Góra Kłodawa WIDEO ŻUŻEL Stal Gorzów Wlkp. Nauka gorzów Santok BKS Orkan Gorzów Wlkp. zdrowie Lubuskie Gorzów Wlkp. Strzelce Krajeńskie Piłka ręczna Skwierzyna
FACEBOOK
TWITTER
YOUTUBE
RSS
Radio Gorzów

Program miejski Polskiego Radia Zachód S.A.
Radio Gorzów

ul. Warszawska 131
66-400 Gorzów Wlkp.

  • Reklama
  • Formularz kontaktowy
  • Cookies i polityka prywatności
  • Archiwum
Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2022.
Nie znaleźliśmy żadnych wyników
Pokaż wszystko
  • STRONA GŁÓWNA
  • WIADOMOŚCI
    • MIASTO
    • KULTURA
    • GOŚĆ NA 95,6FM
    • KRAJ I ŚWIAT
  • SPORT
  • MULTIMEDIA I TV
    • MULTIMEDIA
    • RADIO GORZÓW TV
  • AUDYCJE
    • TAKI DZIEŃ
    • GIMNASTYKA JĘZYKA
    • AUDYCJE OD A DO Z
  • RADIO
    • RAMÓWKA
    • REKLAMA
    • PATRONAT MEDIALNY
    • REGULAMINY
    • KONTAKT
  • RADIO ZACHÓD

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Zielonej Górze Radio Zachód S.A. 2021.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.
Skip to content
Open toolbar

Narzędzia ułatwień

  • Powiększ tekst
  • Zmniejsz tekst
  • Kontrast
  • Negatyw
  • Podkreślone linki
  • Czcionka alternatywna
  • Reset