RADIO ZACHÓD
Nie żyje Magda Umer, piosenkarka, wykonawczyni poezji śpiewanej. Była także dziennikarką, reżyserką, scenarzystką i aktorką. Jedna z najbardziej rozpoznawalnych postaci polskiej muzyki i kultury. Miała 76 lat.
Magda Umer była mistrzynią interpretacji piosenki literackiej. Do jej najbardziej znanych utworów należą: „Już szumią kasztany”, „Oczy tej małej”, „Koncert jesienny na dwa świerszcze i wiatr w kominie” czy „O niebieskim pachnącym groszku”.
Śpiewała i nagrywała utwory najwybitniejszych autorów: Jeremiego Przybory, Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego, Magdy Czapińskiej oraz swoje ukochane – przedwojenne. Wydała osiem albumów studyjnych. Debiutowała krążkiem „Magda Umer” z 1972 roku, a ostatnim albumem z premierowym materiałem była „Bezsenna noc” z 2017 nagrana w duecie z Bogdanem Hołownią.
Magda Umer była również aktorką. Zagrała w filmie muzycznym „Jest czy się śni” Krystyny i Michała Bogusławskich, w obrazie „Brzegiem szału w niepojętość zieloności” Leszka Barona, „Pałac” według powieści Wiesława Myśliwskiego w reżyserii Tadeusza Junaka i „Weryfikacja”, którego akcja toczy się podczas stanu wojennego, w reżyserii Mirosława Gronowskiego.
Występowała również na deskach teatrów. Przez kilka lat kreowała postać Racheli w „Weselu” w reżyserii Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Narodowym. W 1976 wcieliła w Sonię w spektaklu „O winie, karze i zmartwychwstaniu”, zrealizowanej przez Stanisława Brejdyganta adaptacji „Zbrodni i kary” w warszawskiej Starej Prochowni.
Zajmowała się również reżyserią. Była autorką recitali telewizyjnych i widowisk poetyckich, które z powodzeniem łączyły estradę z teatrem. Współtworzyła scenariusz koncertu „Polska poezja śpiewana”, który odbył się w ramach 12. i 13. festiwalu w Opolu, a w 1986 roku w Och-Teatrze wyreżyserowała monodram Krystyny Jandy napisany przez Agnieszkę Osiecką „Biała bluzka”. W 1997 stworzyła koncert „Zielono mi”, będący hołdem dla Agnieszki Osieckiej, w ramach 34. festiwalu Opolu. W 2012 roku na deskach Polonii wyreżyserowała „Pod mocnym aniołem” Jerzego Pilcha.
Umer była również autorką tekstów piosenek, m.n. do kołysanki „Pora dobrej nocy” z płyty „Kołysanki-utulanki”, nagranej z Grzegorzem Turnauem w 2003 roku, czy do utworu „Osobno”. Pisała także dla innych wykonawców: „Jest cudnie” i „Łza na rzęsie mi się trzęsie” Maryli Rodowicz., „Tak jak w kinie” dla Stanisława Soyki.
Artystkę uhonorowano licznymi wyróżnieniami. W 2000 roku Magda Umer za „wybitne zasługi w działalności w ruchu studenckim, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej” została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2009 odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 1995 roku otrzymała statuetkę Mateusza od Programu Trzeciego Polskiego Radia. Wyróżniono ją też tytułem Mistrza Mowy Polskiej.
